wtorek, 5 marca 2013

Tychy - mozaikowe miasto



W 2012 roku sporo miejsca poświęcono tyskim mozaikom, a w muzeum tyskim mówiło się nawet o tworzeniu szlaku mozaikowego. Faktycznie na terenie miasta można oglądać szereg ciekawych prac pochodzących z lat 60. i 70., a więc z okresu, kiedy Tychy ciągle kształtowały swój urbanistyczny i społeczny charakter.
Mozaiki tyskie to bowiem symbol miasta, które charakteryzuje się wymieszaniem ludności pochodzącej z róznych zakątków Polski. Niewielkie śląskie miasteczko w ciągu kilkudziesięciu lat zmieniło się w miasto, gdzie do śląskiej tożsamości przyznaje się dziś niewielki odsetek mieszkańców.
W roku 1999 przeprowadziłem w ramach praktyk studenckich badania na terenie Tychów. Dotyczyły one grupy około 550 osób - poniżej 100 osób zadeklarowało swoją tożsamość regionalną jako śląską. Pozostali w większości nie potrafili jasno określić swojej tożsamości, najczęściej mówili o niej jako "inna", "mieszana" lub "własna", choć byli oczywiście tacy, którzy wskazali na tożsamość góralską, krakowską czy nawet lwowską. Co do tego ostatniego określenia, to warto wspomnieć, że środowisko kresowe jest w Tychach bardzo aktywne i co jakiś czas można zapoznać się z dziedzictwem kulturowym ludności pochodzącej właśnie z dawnych wschodnich ziem II RP. Druga ciekawa rzecz dotyczy tego, że nawet ci, którzy nie deklarują śląskiej tożsamości, potrafią wskazać, na czym ona polega i określić, które jej elementy są w stanie zaadaptować do własnych potrzeb.
Nie przeszkadza to jednak w określaniu Tychów jako miasta leżącego na Górnym Śląsku. Choć - podobnie jak w Bielsku-Białej - pod względem socjologicznym można Tychy traktować jako odrębny region. Co więcej, o odrębności Tychów wobec reszty Śląska może świadczyć nie tylko poczucie tożsamości ich mieszkańców, ale również nowy krajobraz kulturowy miasta kształtowany na bieżąco wraz z rozwojem społecznym.
 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz